MARIHUANA LECZNICZA

Pacjenci & lekarze

Produkcja marihuany leczniczej to wschodząca branża z wieloma obiecującymi aspektami. Poniżej przedstawiamy informacje odnośnie marihuany leczniczej, abyś mógł sprawdzić czy jest ona właściwym lekiem dla Ciebie jako pacjenta.

Czym jest Marihuana Lecznicza?

Marihuana lecznicza odnosi się do stosowania roślin konopi (Cannabis sativa) i jej składowych kannabinoidów, takich jak THC i CBD, w leczeniu różnych schorzeń.

Najbardziej znanym zastosowaniem marihuany jest leczenie przewlekłego bólu, ale stosuje się je również w leczeniu stanów takich jak epilepsja, stwardnienie rozsiane i zespół stresu pourazowego.

Zgodnie z prawem pacjenci we wszystkich krajach europejskich wymagają recepty od swojego lekarza, aby legalnie uzyskać marihuanę leczniczą. Lek może być przepisywany w różnych postaciach, takich jak suszone kwiaty, wyekstrahowane olejki, kapsułki lub kremy do stosowania miejscowego, które w zależności od postaci są przyjmowane doustnie, przez inhalację lub miejscowo.

Jak działa marihuana lecznicza?

Marihuana lecznicza działa poprzez interakcję z układem endokannabinoidowym organizmu. Fitokannabinoidy (THC i CBD) w konopiach leczniczych naśladują endokannabinoidy, związki aktywne naturalnie wytwarzane przez organizm, aby przywrócić zaburzoną równowagę spowodowaną zdarzeniem zewnętrznym.

Układ endokannabinoidowy

Układ endokannabinoidowy to układ biologiczny występujący w ludzkim ciele, który bierze udział w regulacji szerokiego zakresu procesów fizjologicznych, w tym odczuwania bólu, apetytu, nastroju i pamięci.
Układ endokannabinoidowy składa się z dwóch głównych składników: endokannabinoidów i receptorów.

Receptory działają jak „zamki”, a kannabinoidy, substancje chemiczne, które wiążą się z tymi receptorami, działają jak „klucze”. Kiedy klucz jest włożony do zamka, jest to sygnał dla całego systemu, że zmiana musi nastąpić; np. że należy zmniejszyć ból lub zwiększyć apetyt.

Endokannabinoidy

Endokannabinoidy to cząsteczki wytwarzane przez organizm i wiążące się z receptorami kannabinoidowymi, które znajdują się na powierzchni komórek w całym ciele. Pełnią rolę kluczy w systemie.

Kiedy cząsteczka endokannabinoidu wiąże się z receptorem, jest to sygnał dla układu endokannabinoidowego, że musi podjąć działanie.

Dwa główne endokannabinoidy to

  • anandamid
  • 2-arachidonoiloglicerol (2-AG)

Receptory

Receptory działają jak zamki w systemie i odbierają sygnały od kannabinoidów, aby system podjął działanie.
W systemie endokannabinoidowym główną rolę odgrywają dwa rodzaje receptorów; CB1 i CB2. Znajdują się w całym ciele m.in. w mózgu, komórkach odpornościowych oraz innych narządach.

Receptory te wiążą się z endokannabinoidami, które są cząsteczkami wytwarzanymi naturalnie przez organizm. Kiedy kannabinoidy wiążą się z receptorami, mają działanie pośredniczące m.in. na ból, apetyt, nastrój i pamięć.

Przywracanie równowagi

W normalnych okolicznościach, gdy w organizmie nie występują żadne schorzenia, układ endokannabinoidowy jest w stanie równowagi; organizm wytwarza odpowiednią ilość endokannabinoidów, abyśmy kładli się spać we właściwym czasie, spożywali odpowiednią ilość jedzenia i odczuwali odpowiedni poziom psychicznej i fizjologicznej przyjemności oraz bólu.

Jeśli jednak zdarzenie zewnętrzne powoduje brak równowagi w układzie endokannabinoidowym, organizm nie może już wytwarzać wystarczającej ilości endokannabinoidów, aby utrzymać równowagę układu endokannabinoidowego; np. przewlekłe bóle lub stosowaniem chemioterapii.
W takich sytuacjach korzystne może być dodanie kannabinoidów z zewnętrznego źródła, a marihuana lecznicza jest najbardziej oczywistym zewnętrznym źródłem.
THC i CBD to najbardziej znane kannabinoidy występujące w marihuanie, ale roślina zawiera również inne kannabinoidy, takie jak CBG i CBN.

Kiedy kannabinoidy z rośliny konopi wchodzą w interakcję z receptorami w układzie endokannabinoidowym, mogą wywoływać różnorodne efekty lecznicze. THC ma właściwości psychoaktywne, może wiązać się z receptorami CB1 w mózgu, pomagając regulować uczucie bólu i apetytu. Natomiast CBD jest psychoaktywy, ale ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwlękowe, dzięki interakcjom z receptorami CB1 i CB2, co czyni go użytecznym w leczeniu stanów takich jak przewlekłe bóle, padaczka i zespół stresu pourazowego.

Warto również zauważyć, że obecność terpenów w olejkach eterycznych roślin konopi może wzmacniać działanie kannabinoidów, czyniąc kwiaty marihuany bardziej skutecznyi niż stosowanie tylko jednego kannabinoidu.

Badania w tej dziedzinie są wciąż na wczesnym etapie i potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy zachodzące w układzie endokannabinoidowym i jak można stosować marihuanę leczniczą przy różnych schorzeniach. Warto również zauważyć, że różne odmiany marihuany mają różne poziomy związków, które mogą wpływać na ogólne efekty lecznicze rośliny.

CZYM SĄ KANNABINOIDY?

Kannabinoidy to grupa związków występujących w roślinach marihuany, które oddziałują z układem endokannabinoidowym organizmu. Do tej pory zidentyfikowano ponad 100 kannabinoidów.

Dwa podstawowe kannabinoidy to:

THC (TETRAHYDROKANNABINOL)

THC to najbardziej znany kannabinoid. Ma właściwości psychoaktywne, oraz wykazuje wpływ na apetyt, niepokój i sen.

CBD (KANNABIDIOL)

CBD to kolejny dobrze znany kannabinoid. Ma działanie przeciwbólowe, a także zmniejsza stany zapalne, zmniejsza lęk i depresję oraz poprawia sen.

INNE KANABINOIDY

W roślinach marihuany zidentyfikowano ponad 100 kannabinoidów, z których wiele uważa się za mające wpływ na skuteczność leków pochodzących z marihuany leczniczej. Do najbardziej znanych należą:

CBG (kannabigerol) : Ten kannabinoid nie jest substancją psychoaktywną, znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych i przeciwbólowych.

CBC (kannabichromen): Ten kannabinoid nie jest również substancją psychoaktywną, znany jest ze swoich właściwości przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych.

CBN (kannabinol): Jest to łagodnie psychoaktywny kannabinoid, który jest produktem ubocznym rozkładu THC w czasie. Znany jest ze swoich właściwości uspokajających.

Kannabinoidy można spożywać w różnych formach, takich jak palenie, inhalacje, przyjmowanie doustne lub stosowanie miejscowe. Można je znaleźć w różnych stężeniach w roślinach marihuany, w zależności od konkretnej odmiany.

Kannabinoidy można również wytwarzać syntetycznie. Jednak syntetycznie produkowane kannabinoidy mają zwykle mniejsze działanie lecznicze, ponieważ efekt enourage nie jest brany pod uwagę.

CZYM SĄ TERPENY?

Terpeny to klasa związków organicznych, które odpowiadają za wyjątkowy aromat i smak wielu roślin, w tym konopi. Znajdują się one w olejkach eterycznych rośliny i są wytwarzane w gruczołach, w szczególności włoskach (trichomach), które są odpowiedzialne za produkcję kannabinoidów roślinnych

Terpeny nie występują wyłącznie w roślinach konopi. Występują również w wielu innych roślinach, takich jak owoce cytrusowe, sosna i mięta.

Terpeny mają wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych i mogą odgrywać rolę w efekcie entourage marihuany. Niektóre przykłady terpenów występujących w konopiach to:

  • Limonen: występujący w owocach cytrusowych i znany ze swoich właściwości łagodzących stres i poprawiających nastrój
  • Mircen: występujący w mango i znany ze swoich właściwości uspokajających
  • Pinen: występujący w sosnie i znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych i rozszerzających oskrzela
  • Linalol: występujący w lawendzie i znany ze swoich właściwości uspokajających i zmniejszających niepokój.

Warto zauważyć, że terpeny są wrażliwe na ciepło, światło i tlen, dlatego łatwo ulegają uszkodzeniu lub degradacji podczas procesu uprawy, zbioru, przechowywania czy ekstrakcji. Może to mieć wpływ na aromat i smak produktu końcowego.

Czym jest efekt entourage występujący w marihuanie medycznej?

Efekt entourage tzw. otoczenia jest teorią, że różne związki występujące w marihuanie leczniczej, w tym kannabinoidy, terpeny, flawonoidy i inne związki, współpracują ze sobą, tworząc efekt synergii, uzyskując silniejszy efekt leczniczy niż jakikolwiek pojedynczy związek.

Koncepcja efektu enourage sugeruje, że różne związki występujące w roślinie wchodzą w interakcje ze sobą oraz z układem endokannabinoidowym organizmu, tworząc silniejsze i skuteczniejsze leczenie niż jakikolwiek pojedynczy związek.

Jednym z najlepiej przebadanych przykładów efektu otoczenia jest połączenie THC i CBD. Wiadomo, że THC ma właściwości psychoaktywne, a CBD nie jest psychoaktywne ale wykazano, że ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwlękowe. Razem mogą być bardziej skuteczne w leczeniu pewnych schorzeń niż każdy z tych związków osobno. Badania wykazały, że CBD może modulować psychoaktywne działanie THC, czyniąc je bardziej tolerowanym i mniej podatnym na nadużycia.

Podobnie terpeny występujące w konopiach mają właściwości lecznicze, które mogą wzmacniać działanie kannabinoidów, dzięki czemu produkt końcowy jest bardziej skuteczny niż przy użyciu tylko jednego z nich. Jednym z przykładów jest limonen, który ma właściwości łagodzące stres i poprawiające nastrój, podczas gdy mircen ma właściwości uspokajające,  a w połączeniu z THC może nasilać uspokajające działanie kannabinoidu, potencjalnie czyniąc go bardziej skutecznym w leczeniu bezsenności.

Badania w tej dziedzinie są wciąż na wczesnym etapie i potrzebne są dalsze badania, aby w pełni zrozumieć mechanizmy stojące za efektem entourage, a także jakie są optymalne proporcje i kombinacje różnych związków dla różnych schorzeń.

Bibliografia

  • „The Health Effects of Cannabis and Cannabinoids: The Current State of Evidence and Recommendations for Research” by the National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine.
  • „Medical marijuana for treatment of chronic pain and other medical and psychiatric problems: a clinical review” by Kevin P. Hill in the Journal of the American Medical Association.
  • „Cannabis, cannabinoids, and sleep: a review of the literature” by Carrie Cuttler et al. in the Journal of Clinical Psychology.
  • „Cannabidiol in Anxiety and Sleep: A Large Case Series” by Nicholas J. Zitek et al. in the Permanente Journal.
  • „Cannabis, Cannabinoids, and Cancer: The Evidence So Far” by Christina R. Erwin et al. in the Cancer Management and Research Journal.
  • Doctor Bonni Goldstein: “Cannabis Is Medicine: How Medical Cannabis and CBD Are Healing Everything from Anxiety to Chronic Pain”, published on Little, Brown Spark 2020
  • Doctor Tina Horsted: “Medicinsk Cannabis”, published on Gyldendal 2018
  • Marie Bach Nielsen & Danish Health Autorities: Medicinsk Cannabis, Rationel Farmakoterapi 1, 2018 : https://www.sst.dk/da/udgivelser/2018/rationel-farmakoterapi-1-2018/medicinsk-cannabis
  • Danish Arthritis Association, link (link til https://www.gigtforeningen.dk/viden-om-gigt/behandlingsmuligheder/smertebehandling/medicinsk-cannabis/)
  • Danish Epilepsy Association, link (link til https://www.epilepsiforeningen.dk/epilepsi/medicinsk-behandling/medicinsk-cannabis/)